Matury – wyniki i wspomnienia. Nie tylko ze Świętochłowic

Ranking „Perspektyw” wygrało V LO z Bielska Białej, na drugim miejscu było III LO z Katowic, a trzecia pozycja to I Społeczne LO im. Stanisława Konarskiego z Katowic. W pierwszej setce szkół nie ma żadnej innej szkoły średniej ze Świętochłowic. 21 miejsce zajmuje chorzowski Słowak (w kraju 224, rok wcześniej był 156, więc spadek), 33 jest tzw. Katolik z Chorzowa (w skali kraju także spadek, gdyż jest 335, a w 2023 był 215), zaś chorzowski Batory jest 68 (w kraju 669 i tu awans w stosunku do poprzedniego roku, gdy był 794).

Wyniki egzaminów maturalnych

Pora teraz zająć się egzaminami maturalnymi. Przypomnijmy, że maturzyści musieli w maju obowiązkowo przystąpić do trzech egzaminów pisemnych na poziomie podstawowym: z języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego oraz dwóch ustnych: z polskiego i języka obcego.

W skali kraju spośród tegorocznych absolwentów liceów maturę zdało 88,6%, a prawo do poprawki w sierpniu ma 7,6%. W grupie absolwentów techników maturę zdało 78,1%, a prawo do poprawki ma 14,5%. Natomiast w gronie absolwentów szkół branżowych II stopnia maturę zdało 17,4%., a prawo do poprawki ma 26,7%.

Średni krajowy wynik egzaminu z języka polskiego to 42%, z matematyki 33%, a z języka angielskiego 62%. Województwo śląskie zajęło dziewiąte miejsce w kraju ze średnią 61,80%. Zdawalność wyniosła tu 89%.

Egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie podstawowym w województwie śląskim zdało 96% uczniów. Średnia wyniosła 63,20%, co dało śląskiemu trzecie miejsce w kraju, za województwami mazowieckim i małopolskim. Egzamin z matematyki, zwyczajowo już, sprawiał maturzystom najwięcej trudności. Przypomnijmy, że województwo śląskie zajęło dziewiąte miejsce w kraju ze średnią 61,80%. Egzamin z języka angielskiego na poziomie podstawowym zdało 96% maturzystów z województwa śląskiego, co dało regionowi piąte miejsce w kraju ze średnią 79,38%. Najlepsze wyniki uzyskali uczniowie z Katowic (85,23%), Gliwic (84,16%), Bielska-Białej (82,31%), Chorzowa (82,06%) oraz (tu wielkie brawa!) Świętochłowic (81,62%).

Do egzaminów maturalnych ze wszystkich trzech obowiązkowych przedmiotów przystąpiły w województwie śląskim 26 202 osoby. Odsetek sukcesów w tej populacji wyniósł 84,4%, podczas gdy w całym kraju było to 84,1%. W liceach ogólnokształcących odsetek sukcesów to 89,4% w województwie śląskim, w porównaniu do 88,6% w całym kraju. Śląskie plasuje się na 4. miejscu w kraju pod względem zdawalności matur w liceach. W technikach województwo śląskie osiągnęło imponujący wynik 80% zdawalności, podczas gdy średnia krajowa wyniosła 78,1%. Dzięki temu wynikowi śląskie zajmuje 2. miejsce wśród województw pod względem zdawalności matur w technikach.

Matury w Świętochłowicach

Przejdźmy do wyników świętochłowickich szkół. I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego z języka polskiego uzyskało 62,51% z języka angielskiego 76,46%, a z matematyki 49,56%. Z kolei uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja z języka polskiego mieli 51,23%, z angielskiego 78,36%, a z matematyki 31,73%.

Najlepsze wyniki kolejny raz osiągnęli absolwenci Zespołu Szkół Salezjańskich don Bosco: z języka polskiego 79,39%, z języka angielskiego 87,25%, z matematyki 71,64%, natomiast ich koledzy z technikum z polskiego mieli 74,85%, z angielskiego 92,19% i z matematyki 77,85%. Tylko to świętochłowickie technikum wykazało się tzw. zdawalnością i tym samym wynikami…

Dokładniejsze maturalne zestawienia świętochłowickich szkół oraz porównania z placówkami w województwie można znaleźć na stronie internetowej Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Jaworznie.

Wszelkie zestawienia to dla jednych radość, dla innych smutek. Malkontenci uważają, że współczesna matura nie może się równać z przedwojenną, gdyż ówcześni absolwenci pod względem posiadanej wiedzy mogli być zestawiani ze współczesnym magistrem. Jest to błędne założenie, gdyż nie wiemy na ile prostsze, a na ile trudniejsze były maturalne pytania abiturientów sprzed 1939 roku. Nie znamy też kryteriów oceniania, trudno więc współczesnym określić skalę trudności. Tak czy inaczej współczesna matura jest inna, oceniana przez osoby z zewnątrz, zaś pytania, zagadnienia wymagają, jak zawsze, wiedzy i umiejętności.

Matury dawniej. W II RP i w PRL-u

Przypomnijmy, że pierwsza polska matura była w roku 1919, sześć miesięcy po odzyskaniu niepodległości i zakończeniu I wojny światowej, w czasie zaostrzającego się konfliktu z bolszewicką Rosją. A z języka polskiego pisano na temat: „Służba wojskowa jako szkoła tworzenia się charakterów”.

Po roku 1918 wprowadzono reformę polskiej oświaty, między innymi 8-klasowe gimnazjum z kończącą je maturą. Dopiero jednak w 1932 roku Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego udało się ujednolicić różne systemy polskiego szkolnictwa. Tzw. reforma jędrzejewiczowska (od nazwiska Janusza Jędrzejewicza, kierującego wówczas wspomnianym ministerstwem) „wprowadziła powszechny obowiązek szkolny w siedmioklasowej szkole powszechnej ‒ odpowiedniku dzisiejszej szkoły podstawowej. Ostatnia klasa była przeznaczona dla uczniów, którzy nie kontynuowali dalszej nauki”.

Po ukończeniu szóstej klasy rozpoczynał się II etap edukacji, określany jako szkoła ogólnokształcąca. Składał się z czteroletniego gimnazjum, kończącego się tzw. małą maturą, która umożliwiała dalszą naukę w dwuletnim liceum ogólnokształcącym lub zawodowym. Mała matura pozwalała również na wybór trzyletniego liceum pedagogicznego.

Ustawa zakładała, że licea ogólnokształcące będą miały charakter elitarny. Klasy, które wybierali uczniowie, były nakierowane na daną specjalizację: klasyczną, humanistyczną, przyrodniczą oraz matematyczno-fizyczną. Dwuletnią naukę kończyła tzw. duża matura, umożliwiająca pójście na studia. W lipcu 1932 roku rozpoczęto etapowe wdrażanie reformy jędrzejewiczowskiej. Natomiast pierwsi absolwenci zreformowanego liceum otrzymali świadectwa dojrzałości już w czerwcu 1939 roku.

Po wojnie, w czasach PRL, maturzyści 4-letniego liceum i 5-letniego technikum nie mogli korzystać ze słowników ani tablic matematycznych. W komisji często zasiadali byli działacze partyjni. Czuwali oni nad „postawą społeczno-patriotyczną”. Z mojej matury w 1969 roku pamiętam egzamin pisemny z języka polskiego i matematyki (pisany w sali Szastoka) oraz ustne z historii, geografii oraz języka francuskiego. Oczywiście egzamin zdawało się w swojej szkole, u swoich, znanych profesorów…

(map)