Św. Florian w Świętochłowicach. Był i wybył

Przypomnijmy, że ten późniejszy święty urodził się około 250 roku w Ceti (obecnie Zeiselmauer), w okresie prześladowań chrześcijan. W młodym wieku został powołany do armii cesarza rzymskiego – Dioklecjana. W roku 304 ujął się za uwięzionymi czterdziestoma legionistami przyznającymi się do chrześcijaństwa.

„Spotkał go ten sam los, zaś gdy odmówił złożenia ofiary bożkom wrzucono go do rzeki Anizy (Enns) z kamieniem młyńskim u szyi (304 r.). Orzeł czuwał nad jego ciałem, które utknęło przy jakiejś skale. Następnie pewna pobożna wdowa imieniem Waleria zabrała zwłoki świętego i pochowała go tam, gdzie dzisiaj wznosi się miasteczko Sankt Florian” – pisał ks. Jan Górecki.

Po pewnym czasie nad jego grobem wybudowano kościół i klasztor ojców benedyktynów, a później klasztor kanoników laterańskich według reguły św. Augustyna. W roku 1184 biskup Modeny, na prośbę księcia Kazimierza Sprawiedliwego, sprowadził relikwie św. Floriana do Krakowa. Jego kult się rozprzestrzeniał i w roku 1436 został przez biskupa krakowskiego kardynała Zbigniewa Oleśnickiego ustanowiony jednym z czterech głównych patronów Królestwa Polskiego.

Jego święto obchodzone jest 4 maja. Na wizerunkach przedstawiany jest zazwyczaj w stroju rzymskiego oficera, z naczyniem z wodą do gaszenia ognia, lub wprost gaszącego pożar. Bywa, że w ręku trzyma chorągiew. Do jego atrybutów zaliczają się: kamień młyński u szyi, kolczuga, krzyż, czerwony i biały krzyż, miecz, palma męczeńska, płonący dom, orzeł, tarcza, zbroja.

Święty Florian w Świętochłowicach

Święty Florian był i jest obecny także w Świętochłowicach. Znajdujemy go w Lipinach przed wejściem do kościoła św. Augustyna. Na lewo od wejścia znajduje się figura św. Jana Nepomucena ubranego w pełny strój kanonika, ze stułą. Po drugiej stronie wejścia jest właśnie św. Florian w stroju rzymskiego żołnierza, w prawej ręce trzyma wiadro z wodą polewając dom stojący u jego stóp, zaś lewą ręką podtrzymuje sztandar. „Na stopce pod figurami wyryty podpis budowniczego: S. Schmidt. Augsburg (pod figurą św. Floriana tylko nazwisko)”. Są też wizerunki tego świętego we wnętrzach kościołów (np. w Chropaczowie, Piotrze i Pawle). Mają go również świętochłowiccy strażacy w swej siedzibie przy ulicy Harcerskiej.

W roku 1978 z okazji 150-lecia Huty Florian uroczyście trafił na plac kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła w centrum Świętochłowic. Figura została wykonana w pracowni Schaefera w Piekarach Śląskich, a na postumencie był napis: „Święty Florianie miej w opiece naszych hutników Świętochłowice 1828-1978”. Przy tym wizerunku na przestrzeni lat odbywały się uroczystości miejscowych hutników oraz strażaków.

Figura świętego Floriana zniknęła ze Świętochłowic

Przechodząc przez plac kościelny w marcu 2023 roku zauważyłem, że św. Florian „zniknął”. Szukałem wyjaśnienia i konkretną odpowiedź dostałem od ks. proboszcza Adama Bojdoła z kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła, który poinformował mnie, że: „Figura św. Floriana stojąca do niedawna na placu kościelnym Parafii pw. Św. Piotra i Pawła w Świętochłowicach jest odlewem betonowym produkowanym masowo w firmie w Piekarach Śląskich. Ze względu na korozję postumentu, który stwarzał zagrożenie dla zdrowia i życia przechodniów on sam został rozebrany. Sama figura jest mocno spękana i uszkodzona. Jest tymczasem przechowywana ponieważ koszt naprawy i konserwacji przewyższa jej wartość materialną.”

Tak więc św. Florian przez dziesięciolecia obecny w przestrzeni miejskiej „wybył”. Czy znajdą się środki miejskie na odnowienie i zabezpieczenie figury? Czekamy na (oby pozytywną) odpowiedź.

(map)