Świętochłowickie szkoły średnie nie odstawały poziomem od tych z ościennych miast

Możemy powiedzieć, że powojenna świętochłowicka edukacja na poziomie średnim rozpoczęła się 1 IX 1948 roku, gdy wprowadzono czteroletnie licea ogólnokształcące, a w mieście powstała pierwsza szkoła średnia, czyli Szkoła Ogólnokształcąca (Rozwojowa) Koedukacyjna. Mieściła się w budynku przy ulicy Sienkiewicza, a jej pierwszym dyrektorem był Włodzimierz Krzyżak. To dzisiejsze I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego, które od 1970 roku znalazło lokum przy ulicy Licealnej.

Warto podkreślić, że szkoła ta nie miała sali gimnastycznej (uczniowie korzystali z pobliskiej, przedwojennej sali Białasa), nie było też auli. Obowiązkowe wówczas apele miały miejsce na korytarzu, a większe szkolne uroczystości oraz matury pisemne były w niedalekiej sali widowiskowej zwanej Szastokiem. Mimo tych niedogodności placówka prezentowała poziom miast ościennych, a absolwenci dostawali się na studia i byli cenionymi pracownikami także w rodzinnym mieście.

Najpierw szkoła zawodowa, później salezjańska

A jak wyglądała sytuacja z innymi szkołami średnimi? Otóż w roku 1948 przy ZUT Zgoda Ministerstwo Przemysłu Maszynowego zorganizowało średnią szkołę zawodową dla młodzieży i pracujących, którą przeniesiono w roku 1953, czyli po pierwszej maturze, do zakładów „Konstal” w Chorzowie. Jednak od roku 1958 ponownie zaistniała w starym miejscu szkoła zawodowa. Najpierw funkcjonowała w drewnianym baraku dawnej szkoły, potem oddano specjalny warsztat i nowe pomieszczenie, a wreszcie w 1963 roku zyskała własny budynek typu pawilonowego. Około 1980 roku długoletni dyrektor placówki (Eugeniusz Woldan, wcześniej nauczyciel tej szkoły) doprowadził do jego rozbudowy, a potem zainicjował dobudowę hali gimnastycznej. Szkoła prowadziła kształcenie na poziomie zawodowym i średnim w zawodach zapewniających pełne zatrudnienie absolwentów w zakładzie na Zgodzie. Jednak ZUT „padały”, więc w 1991 roku szkołę przejęło Towarzystwo Salezjańskie, które ukończyło również rozpoczętą budowę przyszkolnej hali sportowej, a potem rozbudowało pozostałą część szkoły.

Działało też Liceum Medyczne

Od 1 IX 1962 roku w naszym mieście prężnie działało Liceum Medyczne Pielęgniarstwa, które mieściło się najpierw w budynku Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Sienkiewicza (prowadziło zajęcia w godzinach popołudniowych), a nadzór nad szkołą sprawował Wojewódzki Wydział Zdrowia. Funkcję dyrektora objął Władysław Gorlas (początkowo łączył kierowanie tą szkołą z prowadzeniem LO, a potem z etatem Inspektora Oświaty). Zajęcia praktyczne przyszłe pielęgniarki realizowały w zaadaptowanych pomieszczeniach dawnej restauracji przy ul. Dworcowej 12. Kierowała szkoleniem zawodowym Hildegarda Rostalska przy pomocy Gabrieli Gorol i Barbary Szydłowskiej-Witek. Praktykę zawodową uczennice miały głównie w miejscowych szpitalach. Od września 1967 roku dyrektorem „medyka” została Bronisława Kilkowa, której starania o nowe lokum zaowocowały przyznaniem budynku po SP 9 (dawna szkoła ewangelicka) przy ul. Dworcowej 16. Utworzono pięć sal lekcyjnych, gabinet higienistki, sekretariat, pokój nauczycielski, harcówkę (nadal jednak korzystano z pomieszczeń w niedalekim budynku do ćwiczeń praktycznych). W roku 1977 ulokowano tu Miejską Izbę Regionalną (przyszłe Muzeum Miejskie), a szkoła przeniosła się do Lipin, gdzie z uwagi na niż demograficzny zlikwidowano SP 14 (przy obecnej ul. Bukowego).

Drugie LO w Świętochłowicach powstało w 1977 roku

Dążenie do upowszechnienia średniego wykształcenia spowodowało, że w roku 1977 oferta edukacyjna Świętochłowic została poszerzona o II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Reja. Placówkę stworzono na bazie istniejącej od 1960 roku Szkoły Podstawowej nr 18 przy ul. Szopena 1. Początki szkoły były trudne i skromne, lecz operatywność Ryszarda Formy, pierwszego dyrektora, spowodowała, że w krótkim czasie szkoła zaczęła zmieniać swe oblicze. W roku 1999 placówkę przeniesiono na teren Chropaczowa.

Jak mają się świętochłowickie szkoły średnie współcześnie? Matura wiosną roku 2023 wyglądała inaczej aniżeli w latach poprzednich. Absolwenci 4-letniego liceum pisali ją w nowej formule, która była sprzęgnięta z podstawą programową obowiązującą od 2019 roku. Druga, przeprowadzona równolegle z nią, to ostatnia matura dla absolwentów jeszcze 4-letniego technikum, którzy realizowali podstawę programową z 2012 roku. „To matura, która po raz pierwszy przeprowadzona została w 2015 r. Stąd dwie nazwy: Formuła 2015 i Formuła 2023 – informował dyrektor CKE Marcin Smolik”.

W związku z tym w Świętochłowicach do matury przystąpili tylko uczniowie ogólniaków.

Obecnie w naszym mieście działają trzy licea ogólnokształcące, które w podsumowaniu matur w roku 2023 osiągnęły następujące wyniki: zdawalność matur 83,08% (dla porównania Ruda Śląska 88,62%, Chorzów 91,11%, zaś średnia krajowa to 84,4%). W rozbiciu na szkoły mamy zdawalność: 87,72% (I LO), 65,52% (II LO) i 88, 64% (Szkoła Salezjańska). Wchodząc w szczegóły, to: język polski (poziom podstawowy) 62,00% (I LO), 55,78 % (II LO) i 71,50% (Szkoła Salezjańska); język angielski (poziom podstawowy) 78,10% (I LO), 68,56% (II LO), 84,61% (Szkoła Salezjańska); matematyka (poziom podstawowy) 57,24% (I LO), 43,34% (II LO), 69, 14% (Szkoła Salezjańska). Kolejność łatwo sobie ustalić. Warto jeszcze wspomnieć, że do egzaminu z matematyki (na poziomie rozszerzonym) przystąpili wyłącznie uczniowie ze Szkoły Salezjańskiej i wszyscy go zdali. Dodajmy też, że średni wynik miasta to: 63,65% z języka polskiego (poziom podstawowy), 78,05% również na poziomie podstawowym z języka angielskiego oraz 58,05% na tymże poziomie z matematyki.